Qua quá trình sử dụng, các chi tiết trên phương tiện sẽ bị hỏng hóc bởi một nguyên nhân nào đó. Trong đó, thắng (hay phanh) xe là một bộ phận thường xuyên bị hỏng do luôn phải hoạt động với tần suất cao, trực tiếp bị ảnh hưởng bởi nắng mưa và bụi bặm ngoài môi trường. Thắng đĩa kêu xẹt xẹt là một hiện tượng khá phổ biến. Những phương pháp sau sẽ giúp bạn xử lý triệt để tình trạng thắng đĩa kêu xẹt xẹt và một số lỗi thông thường của phanh.
Đọc thêm: So sánh phanh cơ và phanh đĩa
Những nguyên chính nhân gây hư hỏng thắng đĩa trên xe lôi
Xe lôi là phương tiện có cấu tạo đơn giản, công nghệ tiên tiến gần như không có. Tuy nhiên đây lại là phương tiện được sử dụng khá phổ biến bởi sự đơn giản, dễ vận hành. Đồng nghĩa với việc thắng đĩa trên xe lôi phải làm việc nhiều hơn, hỏng hóc thường xuyên hơn.
Do tải trọng nặng
Kết cấu đơn giản tuy nhiên xe lôi lại luôn phải chịu tải nặng, chở vật liệu cồng kềnh. Do thắng xe được lắp trực tiếp lên trục xe nên một phần thắng xe cũng phải chịu lực tác dụng từ trọng lượng trên xe. Mặt khác, thắng khi tải trọng nặng, lực thắng phải nhiều hơn do quán tính của xe lớn hơn. Khiến thắng xe luôn phải làm việc trong tình trạng quá tải, làm giảm tuổi thọ của thắng.
Do bám bẩn nhiều
Hoạt động thường xuyên trong môi trường bụi bẩn, cát, nước,… cũng khiến thắng xe nhanh hư hỏng. Do cấu tạo của thắng đĩa không có bộ phận bảo vệ, các tác nhân trên sẽ trực tiếp xâm nhập vào cụm thắng đĩa. Làm han rỉ các bộ phận, má phanh và đĩa phanh nhanh bị mòn. Giảm tác dụng của phanh.
Hao dầu khiến phanh hoạt động kém
Dầu chính là bộ phận không thể thiếu trong thắng đĩa, dầu truyền lực trực tiếp từ cần phanh để tác dụng lên pit-tông đẩy má phanh. Dầu bị hao hụt sẽ dẫn đến lượng dầu trong đường ống không đủ. Khiến phanh phải bóp – đạp sâu hơn, tăng thời gian phanh đồng nghĩa với việc thời gian xử lý tình huống cũng chậm hơn.
Một số tác nhân bên ngoài
Ngoại lực tác động lên phanh cũng khiến cho phanh đĩa bị hư hỏng. Đĩa phanh nằm lộ thiên ra ngoài nên rất dễ bị cong vênh, vỡ nứt khi bị va đập mạnh. Khiến má phanh và đĩa phanh chạm vào nhau khi di chuyển mặc dù không bóp phanh. Gây khó khăn trong quá trình di chuyển, thậm chí nặng hơn là không thể đi được.
Thắng đĩa kêu xẹt xẹt và cách xử lý
Đọc bệnh cho thắng đĩa khi kêu xẹt xẹt
Phanh đĩa trên xe máy khi sử dụng phát tiếng kêu là do các nguyên nhân sau đây:
– Má phanh mòn: Khi má phanh đĩa bị mòn và nhẵn, kim loại cọ vào moay ơ tạo tiếng kêu.
– Có vật cứng kẹt trong moay ơ: Điều này là do mặt trong moay ơ có rãnh hay bị ôval.
– Má phanh bị chai: Điều này khiến các phần kim loại giữa má phanh và đĩa phanh cọ vào nhau gây tiếng kêu.
– Do cát, bụi bám vào đĩa phanh sau khi đi dưới trời mưa và khi bóp phanh. Má phanh và đĩa phanh cọ sát với nhau qua lớp đất, cát nên tạo ra tiếng kêu. Khi đất, cát bám vào đĩa phanh sẽ làm cho hệ thống phanh bị mài mòn và ảnh hưởng tới quá trình vận hành xe máy.
– Đĩa phanh cong vênh cũng phát ra tiếng kêu do bề mặt tiếp xúc giữa má phanh và đĩa phanh không đều, khiến gây ra tiếng kêu lạ khi sử dụng phanh.
Những nguyên nhân trên đặc biệt dễ gặp phải trên xe ba gác máy. Bởi tải trọng lớn nên khiến phanh hoạt động cường độ cao hơn
Cách khắc phục
– Thường xuyên kiểm tra, sửa chữa và bảo dưỡng xe. Rửa xe ngay sau khi đi vào những nơi có bùn đất, bụi bặm
– Cần phải thay mới càng phanh hay dán má mới.
– Nên đi tiện vớt lại cho tròn và phẳng.
– Nên đi thay má phanh mới để không bị hỏng cả đĩa phanh thì rất nghiêm trọng.
Một số lỗi thường gặp ở thắng đĩa
Sau đây là một số lỗi thường gặp nhất ở thắng đĩa
Thắng đĩa không nhả
Nguyên nhân có thể là do tắc lỗ dầu xi-lanh, các van không khí – chân không bị vênh hoặc thanh đẩy điều chỉnh sai, không điều chỉnh được. Cũng có thể nguyên nhân là do dầu phanh đã quá lâu, bị mất tác dụng. Cách xử lý đó là thay dầu phanh mới, kiểm tra và thay thế các chi tiết bị hỏng hóc,…
Thắng đĩa trước bóp không ăn
Đây là hiện tượng bóp – đạp thắng tuy nhiên không có tác dụng. Đôi khi cảm giác bóp phanh cũng không thật tay. Đây là hiện tượng hỏng hóc thường xuyên nhất bởi có rất nhiều nguyên nhân.
– Má phanh bị mòn.
– Má phanh dính dầu hoặc nước.
– Thiếu dầu phanh.
– Má phanh trượt.
– Có khí trong hệ thống phanh.
– Xy-lanh chính bị bó cứng.
– Má phanh không dán chắc.
– Có không khí trong đường ống dẫn dầu.
– Bàn đạp điều chỉnh phanh sai hoặc thanh đẩy xy-lanh chính không đúng.
– Piston & cuppen xy-lanh chính mòn.
– Piston & cuppen xy-lanh bánh mòn.
– Lỏng mối nối.
– Tắc hoặc hở đường ống chân không.
– Các van và gioăng làm kín bị hở.
– Màng chân không hỏng.
– Van điều khiển hoạt động không đúng
– Sai lệch van không khí, van chân không.
– Tắc đường ống xã khí.
– Đĩa phanh bị cong vênh.
Cách khắc phục triệt để đó là tìm ra các nguyên nhân chính, sửa chữa hoặc thay thế sao cho phù hợp và an toàn.
Thắng đĩa bị nóng
Được coi là kẻ thù của hệ thống phanh. Nhiệt độ sinh ra khi có ma sát giữa má phanh và đĩa phanh. Khi phanh ở vận tốc cao, nhiệt độ sinh ra lớn hơn rất nhiều lần tốc độ tỏa nhiệt. Nhiệt độ càng nóng thì hiệu suất phanh càng giảm. Nhiệt độ làm trơ má phanh khiến phanh không ăn, rất nguy hiểm khi di chuyển ở vận tốc cao.
Tuy nhiên nếu ở vận tốc thường, thắng đĩa vẫn bị nóng thì có thể nguyên nhân là do phanh bị hỏng. Má phanh có khoảng cách với đĩa phanh gần hơn so với bình thường. Có thể là do pit-tông bị kẹt khiến mà phanh không thể về vị trí ban đầu. Thường xuyên tiếp xúc với đĩa phanh làm nhiệt độ của phanh tăng lên đáng kể.
Cách khắc phục đó là kiểm tra lại cùm phanh, thay thế má phanh và dầu phanh mới. Chỉnh lại hệ thống pit-tông cho đảm bảo.
Thắng đĩa bị cạ
Đây là hiện tượng thắng đĩa phát ra tiếng kêu khi di chuyển hoặc khi bóp phanh. Nguyên nhân là do bùn đất, cát bụi bám lên má phanh và đĩa phanh. Hoặc cũng có thể là do đĩa phanh bị cong vênh, va chạm với má phanh khi di chuyển. Ngoài ra do má phanh sử dụng lâu dài xe bị mòn và trơ ra phần đinh tán bên trong. Phát ra tiếng kim loại cọ vào nhau khi bóp phanh.
Cách khắc phục đó là vệ sinh thường xuyên. Nếu vẫn còn hiện tượng kêu thì mang xe đi kiểm tra và cân lại mặt đĩa phanh hoặc thay thế nếu cần thiết.
Trên đây là những thông tin cơ bản về thắng đĩa và một số lỗi thường gặp. Nguyên nhân và cách khắc phục khi phanh đĩa bị kêu. Hy vọng sau bài này, độc giả có thể tự kiểm tra, chăm sóc và bảo dưỡng cho những chiếc xe của mình.
